Sinds 2010 is er een behoorlijke stijging zichtbaar voor mensen onder beschermingsbewind. Maar, wie zijn deze mensen en waarom raken zij onder bewind? Is er een mogelijkheid om deze mensen te helpen? In deze blog laten we je alle ins en outs zien achter mensen onder beschermingsbewind.
Al op 1 januari 2014 werd de Wet wijziging curatele, beschermingsbewind en mentorschap aangenomen. Mensen konden nu onder beschermingsbewind komen door geldverkwisting of door problematische schulden. De praktijk wees uit dat dit al langer gebeurde, dus er was een wetswijziging nodig.
Onverantwoord je geld uitgeven is geldverkwisting. Dat doet iedereen weleens, dus wanneer is het een probleem en wie bepaalt dat? De rechter heeft hier zeggenschap over en ook deze rechter wijst een bewindvoerder aan. Vaak kan dat één van drie partijen zijn, zoals een familielid, de partner of een professionele bewindvoerder, zoals een medewerker van Mentorschappen.
Vanaf 2010 was er dus een enorme stijging zichtbaar van mensen onder professioneel bewind. De gemeente en de samenleving dragen hier de kosten voor, zij vergoedt namelijk de kosten voor bijzonder bewind.
Daarom wilde het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) antwoord op de volgende drie vragen:
1. Wie zijn deze mensen die onder bewind kwamen?
2. Waarom steeg dit aantal?
3. Kun je financiële zelfredzaamheid vergroten?
Wie zijn deze mensen die onder bewind kwamen?
Een onderzoek werd uitgevoerd op mensen die tussen 2010-2014 onder bewind stonden. Dit waren de bevindingen:
· 69% was man
· Alleenstaanden telden voor 50% mee en 20% van het geheel waren alleenstaande moeders
· 40% had een verstandelijke beperking
· 16% was 25 jaar of jonger
· 35% had een bijstandsuitkering
Beschermingsbewind heeft twee doelen: financiële orde en stabiliteit. Beschermingsbewind vraagt men daarom ook aan voor deze drie redenen:
· Geen financiële geletterdheid
· Veel stress rondom de financiële problemen
· Het wegwerken van de problematische schulden
In 2010-2014 was er een mondiale economische crisis. Vooral mannen werden hard geraakt. Maar daarnaast was een andere oorzaak dat de digitalisering van de samenleving opkwam. Mensen die weinig digitale skills hadden raakten daardoor achterop. Een probleem dat kon opdoen is teveel toeslagen ontvangen en dat moeten terugbetalen. En bij jongeren zat het er vooral in dat telefoonkosten problemen op konden leveren of kleding op afbetaling.
Je kunt alleen de financiële redzaamheid vergroten bij mensen die gemotiveerd zijn, geen andere grote problemen hebben en steun ontvangen van de omgeving. Het is daarbij belangrijk dat de mensen onder bewind kwamen door een levensgebeurtenis, en niet door een traumatisch ongeval, waardoor zij niet meer in hun levensonderhoud kunnen voorzien.
Er blijft dus een kleine groep over, waar de bewindvoerder winst kan behalen. Het is belangrijk dat er dan hulp wordt ingeschakeld van andere partijen, zoals gemeentelijke hulpverlening of maatschappelijk werk.
Maar, hoe vergroot je de financiële redzaamheid? Een aantal adviezen:
· Aandacht voor budgetonderwijs op scholen.
· Een hapklaar overzicht van alle schuldhulpverlening die een gemeente kan bieden.
· De samenwerking moet groeien tussen gemeenten, maatschappelijk werkers en bewindvoerders.
· Middelen moeten concreet worden voor bewindvoerders, zoals een beslisboom.
Een onderzoek van bijna tien jaar geleden doet ons nog de nodige lessen leren. Als men terugkijkt op de afgelopen tien jaar is er weinig winst behaald op het gebied van onderwijs. Begin dus bij de bron en leer jonge kinderen om financieel geletterd te worden! Ben jij of ken jij iemand met geldproblemen, neem dan contact met ons voor een adviesgesprek. Mentorschappen pakt samen met de problemen aan. Je staat er niet alleen voor.